بر اساس نوع و شکل بدن انسان ، چاقی به انواع مختلفی تقسیم می شود:
1.چاقی عمومی
در این نوع چاقی بدن به طور یکنواخت چاق است که در هر دو جنس زن و مرد دیده می شود. در اثر عوامل مختلفی از جمله مصرف یاد غذا و کم تحرکی به وجود می آید .که با پیروی از رژیم غذایی سالم و متعادل و ورزش کافی برطرف می شود.
2.چاقی موضعی
در برخی افراد تجمع چربی به طور یکنواخت در بدن اتفاق نمی افتد و چربی در مناطق خاصی از بدن انباشته می شودکه با توجه به محل تجمع چربی، چاقی افراد نیز شکل متفاوتی به خود می گیرد که عبارتند از :
چاقی نوع مردانه سیبی شکل، چاقی نوع زنانه گلابی شکل، چاقی شکمی و چاقی موضعی سلولیتی که رایج ترین نوع چاقی موضعی شکمی می باشد، در این نوع چربی که در هر دو جنس خانم و آقا دیده می شود چربی در ناحیه شکم و پهلوها جمع می شود. چربی های ناحیه شکم اسیدهای چرب را در مسیر جریان خون رها می کنند. این چربی ها که به آن ها کلسترول بد و یا LDL گفته می شود باعث تصلب شرایین و در نتیجه مشکلاتی مانند فشار خون بالا ، سکته قلبی ،سکته مغزی و ... می شود.
چاقی شکمی با اندازه گیری دور کمر مشخص می شود.در زنان دور کمر 88 سانتی متر و در مردان 102 سانتی متر به بالا نشان دهنده ی چربی شکمی است.
علل و عوامل موثر در بروز چاقی
1.پرخوری
نیاز روزانه ی بدن ما به مواد مغذی مختلف محدود است، بنابراین زیاده روی در مصرف غذا ها که موجب انباشتگی یک یا چند گونه مواد مغذی در بدن می شود می تواند مانند کمبود آن مضر باشد به طوری که حتی مصرف بیش از حد آب که اساسی ترین نیاز تغذیه ای بدن ما بشمار می آید ، خالی از ضرر نیست. بنابراین میانه روی در مصرف غذا ها و پر هیز از پرخوری یکی از اصول تغذیه سالم و در نتیجه سلامتی است.
2.طبع و مزاج
رابطه مستقیمی بین مزاج ها و چاقی و لاغری افراد وجود دارد. تری و رطوبت بدن باعث افزایش وزن می شود ، به همین دلیل افراد چاق دارای مزاج های گرم و تر یا سرد و تر هستند. افرادی که لاغر می باشند دارای مزاج های گرم و خشک یا سرد و خشک هستند. افرادی که دارای مزاج گرم و تر می باشند ، معمولا چاقی آن ها ناشی از عضله و گوشت است و دارای هیکل ورزشکاری هستند و افرادی که چاقی شان ناشی از مزاج سرد و تر است، چاقی آن ها از تجمع چربی ایجاد شده که معمولا گوشت این افراد شل است.
3.ژنتیک
در بدن انسان مانند هر موجود دیگر ژن هایی وجود دارد که مسئولیت جذب کالری را بر عهده دارند تا از این طریق انرژی مورد نیاز بدن را تامین کنند. بنابراین چاقی می تواند نتیجه عوامل محیطی باشد و ژن ها بر نحوه ی جذب و سوخت وساز مواد غذایی و در نتیجه ذخیره ی چربی در بدن افراد تاثیر می گذارد.
4.بارداری
در دوران بارداری ، افزایش وزن تا حدودی طبیعی است اما دریافت میزان بالای انرژی بیش از نیاز مادر و جنین ، زندگی آن دو را با خطری جدی مواجه می کند. البته افزایش وزن در دوران بارداری برای زنان متفاوت است. به طور مثال ، مادران جوان در مقایسه با افرادی که در سنین بالا باردار می شوند ، افزایش وزن بیشتری پیدا می کند.
5.یائسگی
یکی از مشکلاتی که بانوان در دوران یائسگی با آن مواجه می شوند از دست دادن تناسب اندام در اثر تجمع چربی در ناحیه ی شکم ، ران ها و باسن است. با بالا رفتن سن و تحلیل رفتن توده عضلانی که مصرف کننده کالری است ،سرعت سوخت و ساز در بدن و مصرف کالری روزانه کاهش می یابد و بنابراین بدن به کالری کمتری نسبت به گذشته نیاز دارد.
6.کم تحرکی
امروزه عواملی مانند رشد زندگی ماشینی، کاهش فعالیت و نداشتن یک برنامه ورزشی منظم روزانه زمینه ابتلا به چاقی را هموار کرده است. کاهش فعالیت بدنی باعث می شود سوخت و ساز بدن کم شده و مواد غذایی به صورت چربی ذخیره می شود. بنابراین داشتن تحرک و فعالیت جسمی نه تنها انرژی مورد نیاز بدن را تامین می کند بلکه سوزاندن کالری های اضافی از تجمع چربی در بدن جلوگیری کرده و از این طریق مانع چاقی می شود.
7.خواب
عادت های خواب در چاقی و لاغری افراد تاثیر می گذارد. بی خوابی بر هورمون های بدن و قسمتی از هیپوتالاموس که مسئول تنظیم اشتهاست تاثیر می گذارد و موجب افزایش اشتها ، تجمع کالری در بدن و در نتیجه چاقی در بدن می شود.
8.سن و جنسیت
اغلب افراد با افزایش سن تغییری در میزان انرژی دریافتی نمی دهند و ا آنجا که سوخت و ساز بدن همزمان با بالا رفتن سن کاهش می یابد ، این عامل باعث تجمع انرژی در بدن آنان می شود. جنسیت افراد در چاقی و نوع آن موثر است سرعت سوخت و ساز در مردان بیشتر از زنان است ،زیرا آن ها توده عضلانی بیشتری دارند.
9.بیماری ها و داروها
برخی از بیماری ها با توجه به مکانیسم آن ها باعث چاقی می شوند. کم کاری غده تیروئید سبب کاهش هورمون های تیروئیدی می شود. بیماری های دیگری مانند اختلالات عصبی – عضلانی ، بیماری های استخوان و مفاصل به صورت غیر مستقیم از طریق کاهش فعالیت بدنی باعث چاقی می شود. داروهای بیماران دیابتی، داروهای ضد افسردگی ، ضد بارداری، داروهای درمانی آرتریت روماتوئید و ... باعث چاقی برخی افراد می شود.
10.عادات تغذیه ای نامناسب
عادات غذایی بد می تواند عامل اصلی اضافه وزن باشد که عبارتند از: با عجله غذا خوردن ، دیر وقت غذا خوردن،حذف وعده های غذایی، عدم تمرکز در حین غذا خوردن، نخوردن آب کافی و خوردن میان وعده های پرکالری.
نظر بدهید